آموزش تعریف و ثبت اسناد مالی مربوط به اموال و داراییهای ثابت در نرمافزار حسابداری نوینپرداز
در ابتدا قبل از شروع بهتر است، با مفاهیم و تعاریف و ماهیت حساب اموال، تجهیزات و جایگاه آن در کدینگ حساب ها و ترازنامه آشنا شویم.
طبق استانداردهای مالی و حسابداری، سرفصل حساب اموال و تجهیزات در گروه حساب های داراییهای غیرجاری(داراییهای ثابت)، جزء حساب های دائم (ترازنامه ای) با ماهیت بدهکار می باشد، که در پایان دوره مالی و هنگام صدور سند اختتامیه، از طریق یک ثبت معکوس به دوره بعدی منتقل می شوند.
لازم به ذکر است که دارایی های ثابت هیچگاه به منظور تجارت و فروش به مشتریان خریداری نشده و برای استفاده در داخل سازمان یا شرکت توسط مدیریت خریداری می گردند.
اینگونه داراییها نقد نیستند و تبدیل به نقد آنها آسان نمی باشد. دارایی های ثابت در حسابداری به دو گروه تقسیم میشوند :
دارایی های ثابت مشهود (قابل لمس و رویت) :
زمین، ساختمان و تجهیزات ،دارایی های ثابت نامشهود
دارایی های ثابت نامشهود (غیر قابل رویت) :
حق اختراع، حق سرقفلی، ارزش برند تجاری و …
در یک روش طبقه بندی دیگه دارایی های غیر جاری به دو دسته منقول و غیر منقول هم تقسیم بندی می شوند .
داراییهای منقول در حسابداری به داراییهایی گفته میشود که به راحتی قابل جابهجایی هستند و مانند تجهیزات، ماشینآلات، وسایل نقلیه و کالاها در فعالیتهای روزمره شرکت مورد استفاده قرار میگیرند. این داراییها باید به طور منظم ارزشگذاری و استهلاک آنها ثبت شود.
داراییهای غیرمنقول شامل زمین، ساختمان، سازههای ثابت و تأسیسات است که جابهجایی آنها بدون آسیب ممکن نیست. انتقال این داراییها مستلزم ثبت رسمی و رعایت تشریفات قانونی است و معمولاً برای زمین استهلاک در نظر گرفته نمیشود، اما برای ساختمان و تأسیسات محاسبه میشود.
در حسابداری، هر دو نوع دارایی در ترازنامه شرکت ثبت میشوند، اما نحوه ارزشگذاری و انتقال مالکیت آنها متفاوت است و این تفاوتها بر مدیریت مالی و گزارشگری شرکت تأثیرگذار است.
توجه: در حسابداری دارایی های ثابت به این نکته توجه داشته باشید،در صورت استهلاک پذیر بودن دارایی (مثل خودرو یا کامپیوتر که دارایی های منقول محسوب می شود) در پایان دوره مالی باید طبق استانداردهای مالی(روش مستقیم یا خطی)، هزینه استهلاک دارایی شناسایی گردد و در حسابی به نام استهلاک انباشته بستانکار گردد. در اصطلاح مالی این طور مطرح شده است که دارایی های مستهلک پذیر در صورت شناسایی هزینه استهلاک، با ارزش دفتری در ترازنامه پایان سال مطرح شوند.
در آموزش حاضر، تمرکز ما صرفاً بر ثبت خرید دو دارایی غیرمنقول شامل ساختمان برای واحد اداری و زمین برای واحد تولیدی است.
طبق فرض مسئله، ساختمان به ارزش سه میلیارد تومان در تاریخ ۱۶ خرداد و زمین به ارزش پنج میلیارد تومان در تاریخ ۲۰ خرداد خریداری شدهاند. نکته مهم در ثبت این داراییها، تعیین دقیق جایگاه آنها در کدینگ حسابها و صدور صحیح اسناد حسابداری است.
پیش از ثبت اسناد، لازم است حسابهای مورد نظر در کدینگ حسابها و گروههای تفصیلی تعریف شوند. توصیه میشود کاربران حتماً آموزشهای ارائهشده در بخش کدینگ را با دقت دنبال کنند تا ضمن آشنایی با ساختار درختواره حسابها، بتوانند ارتباط بین حسابهای معین و گروههای تفصیلی را بهدرستی برقرار نمایند.
در نرمافزار نوینپرداز، علاوه بر تفصیلیهای وابسته، امکان تعریف تفصیلیهای شناور نیز وجود دارد که بسته به نوع نیاز و سناریوی مالی قابل استفاده است. برای مثال، صندوقها به عنوان حسابهای تفصیلی وابسته تعریف شده و ارتباط مشخصی با حساب معین خود دارند. اینگونه ارتباطات باید توسط حسابدار و با رعایت منطق حسابداری برقرار گردد.
برای ثبت خرید ساختمان و زمین، لازم است گروههای تفصیلی مستقل برای هر یک ایجاد شوند. به عنوان نمونه، گروه تفصیلی «ساختمانها» با بازه کدینگ مشخص تعریف شده و به حساب معین «ساختمانها» مرتبط میشود. پس از آن، حساب تفصیلی «ساختمان واحد اداری» به عنوان یک زیرحساب از این گروه تعریف میگردد. به همین ترتیب، برای زمین نیز گروه تفصیلی «زمین» تعریف شده و حساب تفصیلی «زمین واحد تولیدی» ذیل آن ایجاد میشود. همه این عملیات از طریق منوی کدینگ حسابها و زیرمنوی لیست حسابهای تفصیلی قابل انجام است.
در مرحله بعد، بهمنظور اطمینان از صحت تعریف حسابها، میتوان به درختواره حسابها مراجعه کرد. در این بخش، رنگبندی حسابها راهنمای خوبی برای تشخیص گروه، کل، معین و تفصیلی است. بهطور مثال، رنگ زرد برای گروه حسابها، رنگ سبز برای سطح کل و رنگ آبی برای حسابهای معین استفاده میشود. در اینجا مشاهده میشود که «ساختمان واحد اداری» و «زمین واحد تولیدی» بهدرستی تعریف و در ساختار حسابها قرار گرفتهاند.
در این مرحله، حسابها آمادهی ثبت اسناد حسابداری خرید هستند که در جلسهی بعدی بهطور کامل به آن پرداخته خواهد شد. در آن جلسه، نحوهی ثبت سند خرید ساختمان و زمین، همراه با جزئیات مربوط به تسویهی نقدی و نقد و نسیه نیز آموزش داده خواهد شد.